Europa kan het conflict tussen de VS en China matigen

VENETIË, Italië, juni 2023 — Vorige week kwam de Tre Oci Council van het Berggruen Instituut, zo genoemd naar het gebouw in Venetië dat onze Europese activiteiten verankert, bijeen om de evoluerende wereldorde te bespreken en in het bijzonder welke rol Europa zou kunnen spelen bij het vormgeven ervan.

De groep van 30, inclusief online deelnemers, bestaat uit verschillende voormalige premiers en presidenten, vooraanstaande technologie-ondernemers en wereldwijde publieke intellectuelen.

Het gevoel van de bijeenkomst was dat de wereld niet langer convergeert zoals tijdens het tijdperk van hyperglobalisering, en ook niet volledig divergeert. Het verblijft in een soort vagevuur waar de mate van integratie zelf het territorium van het conflict is.

In dit kader is Amerika niet langer sterk genoeg om een wereldorde op te leggen, maar moet het anderen overtuigen om zijn weg te gaan. China is nog niet sterk genoeg om te domineren.

Een Europese leider beschreef de concurrentie tussen deze twee machtscentra als "het nieuwe tijdperk van wereldrijken". Als Europa in de toekomst enige invloed wil hebben, moet het zichzelf ook als een imperium zien. Maar ondanks decennia van integratie is het nog niet klaar voor primetime. Het blijft te versnipperd om als een overtuigend geheel te fungeren.

Deze twee-en-een-half rijken zouden nauwkeuriger kunnen worden afgeschilderd als "Grossraum" of "grote ruimtes" - verschillende krachtvelden van menselijke energie en actie die morele smaak, levensstijl, vorm van regering en geest van wetten omvatten. Uiteindelijk zal de relatie tussen hen worden bepaald door de algehele balans tussen harde macht en zachte macht - niet alleen militaire macht, maar ook economische kracht, interne cohesie en aantrekkelijke eigenschappen die de loyaliteit van bondgenoten aantrekken.

Nauw verwant aan het idee van imperium is China's zelfkarakterisering als een "beschavingsstaat" die de universalistische aanspraken van een liberale wereldorde verwerpt in naam van de culturele erfenis van zijn millenniumverleden. Ook Rusland past in deze categorie.

Historici op de bijeenkomst maakten opmerkingen over de ironie van hoe we op dit punt zijn gekomen: de westerse moderniteit was de vroedvrouw van beschavingsstaten omdat het het concept van de natiestaat naar beschavingsgebieden bracht die niet in die politieke vorm waren afgebakend. Zoals Wang Gungwu in Noema heeft geschreven, ontstaat het gevaar van botsende rijken wanneer nationale rijken het exclusieve gezag van de beschaving claimen om hun macht te legitimeren.

Eén wereld, twee (of vele) systemen
Veel discussie ging over hoe de desintegratie van één verbonden wereld in twee of vele systemen kan worden voorkomen door de multilaterale orde zoals die momenteel bestaat te renoveren. Paradoxaal genoeg werd opgemerkt dat de "opkomende rust" tegenwoordig meer gelooft in het systeem van de Verenigde Naties dan in de oprichters ervan in het Westen.

Zelfs terwijl het zijn weddenschappen afdekt door alternatieve instellingen zoals de Asian Infrastructure Investment Bank en de New Development Bank op te bouwen, omarmt China tot nu toe officieel het VN-systeem als de basis van de wereldorde en leverancier van publieke goederen van stabiele financiële stromen naar klimaat.

Als de meest beoefende plaats in het delen van soevereiniteit, zou Europa in theorie het voortouw kunnen nemen bij het renoveren van de huidige multilaterale organen, zodat China er niet van afwijkt.

Zo is het stemquotum van de Europese leden van na de Tweede Wereldoorlog in de Wereldbank en het IMF tegenwoordig groter dan hun relatieve economische gewicht. Een manier om een gemeenschappelijk platform te versterken, zou zijn dat die Europese mogendheden een deel van hun terrein afstaan om het stemquotum van China te verhogen in overeenstemming met zijn plaats in de top van de wereldeconomie. Zelfs met een dergelijk gebaar, zo werd erop gewezen, zouden de VS nog steeds het vetorecht hebben over de rest als het gaat om zowel het beleid als het leiderschap van die instellingen, omdat ze het hoogste aantal stemmen behouden.

Een andere manier, zo suggereerden sommigen, zou zijn om niet te worden ingesloten door oude instellingen die niet langer geschikt zijn voor hun doel. In plaats daarvan zouden nieuwe inclusieve multilaterale organisaties kunnen worden opgericht, bijvoorbeeld een Conferentie van Partijen over AI, vergelijkbaar met de COP over klimaat. De technologen van de groep twijfelden aan de levensvatbaarheid hiervan op korte termijn, terwijl zowel de VS als China een hekel hebben aan het delen van gevoelige informatie over het reguleren van AI op dit moment van hevige concurrentie. Hoewel beperkt tot het Westen, heeft de Trade and Technology Council, gevormd door de V.S. en de E.U. om na te denken over de voorwaarden van technische regulering, concurrentie en samenwerking, is een stap op deze reeds ingeslagen weg.

Anderen waarschuwden dat degenen die pleiten voor een nieuwe orde die vanaf nul moet worden opgebouwd, realistischer zouden moeten zijn. Het is geen gemakkelijke taak om het soort VN-systeem op te bouwen dat we al hebben. Het zou verstandiger zijn om het te bewonen dan het te verlaten. De les van de geschiedenis is dat nieuwe ordeningen pas kunnen worden gebouwd na catastrofale gebeurtenissen, zoals de Tweede Wereldoorlog. Het is beter om door een minder dan optimale orde heen te modderen dan de illusie te koesteren dat een systemische doorbraak eerder zal komen dan een ineenstorting.

Over het algemeen zou Europa de rol kunnen spelen van een "eerlijke makelaar" om zowel China als de VS trouw te houden aan de bedoeling van het VN-systeem als een gemeenschappelijk platform dat eerlijk is voor iedereen.

Een opvallend punt dat werd gemaakt, was dat het niet in het belang van het Westen is om China te isoleren en een nieuwe Russische situatie te creëren waarin het zal toeslaan omdat het buitengesloten is. In plaats daarvan zouden we de integratie van China in een reeks regelingen die waar mogelijk banden met het Westen behouden, moeten aanmoedigen en verwelkomen.

Strategische concurrentie tussen de VS en China beheren
De groep besprak het idee van "strategische concurrentie beheren" tussen China en de VS terwijl er een dooi verschijnt in de werken met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken die Peking bezoekt. In discussies met de Chinezen in andere fora verwerpen ze deze uitdrukking echter omdat het eng een militaire dimensie impliceert. Ze spreken liever van 'gecontroleerde concurrentie' op alle fronten, ook op het gebied van handel en technologie.

Chinese gesprekspartners hebben ook een hekel aan het begrip 'vangrails', dat ze zien als een vorm van inperking door het Westen. In plaats daarvan geven ze de voorkeur aan, in de zin van de Chinese president Xi Jinping, een "vangnet" om onbedoelde botsingen te stoppen voordat ze kunnen plaatsvinden.

Wat nodig is van de westerse kant met betrekking tot de trigger van Taiwan is "strategische zekerheid" aan China dat het de "rode lijn" van het streven naar onafhankelijkheid niet zal overschrijden. Hier is het belangrijkste voor zowel Europa als degenen binnen de VS die conflicten willen vermijden, het indammen van roekeloze retoriek, met name in het Amerikaanse Congres en het Europees Parlement, die Peking verontrust, zelfs als het Westen de eilandprovincie blijft versterken om het te maken tot een "stekelvarken" dat niet gemakkelijk kan worden ingeslikt.

Uit peilingen in Taiwan blijkt dat de uitersten – zij die ofwel pleiten voor onafhankelijkheid of het opgeven van autonomie aan Peking – kleine minderheden zijn. De meerderheid van de Taiwanezen wil de status quo. In deze context brengen degenen die het hardst geneigd zijn om de rode lijn van China te trotseren, de Taiwanezen die ze willen helpen in het grootste gevaar. Het is beter om goed genoeg met rust te laten.

Om een gegeven voorbeeld te noemen: China vond het nodig om snel zijn luchtafweerverdediging en zijn eigen actieve vloot van twee schepen op te bouwen om de 11 van Amerika, waarvan sommige nu regelmatig door de Straat van Taiwan varen, beter in evenwicht te brengen. Onzekerheid over intenties drijft militaire expansie aan beide kanten.

Een deelnemer bekeek de langere termijn en voerde aan dat Washington het fundamentele perspectief van Peking niet begrijpt. Teruggaand naar het Plaza-akkoord van 1985, dat de dollar in waarde deed dalen ten koste van de Japanse economie toen het de Amerikaanse niveaus van het BBP per hoofd van de bevolking naderde, zien de Chinese leiders een record van de VS die proberen te voorkomen dat de macht in Azië stijgt tot het punt waar het de Amerikaanse dominantie in de westelijke Stille Oceaan kan uitdagen. Dit zullen de Chinezen nooit accepteren. Die perceptie staat meer dan iets anders achter de rivaliteit.

Europa als moderator van het conflict tussen de VS en China
Over het algemeen kan Europa niet met succes "bemiddelen" tussen de VS en China, maar het kan wel helpen om de spanningen te "matigen". Als een van de meest geglobaliseerde regio's ter wereld zou Europa een centrale rol kunnen spelen als het zo'n matigende rol zou willen spelen. Hoewel de E.U. de Chinese markt nodig heeft en China op zijn beurt de Europese markt. China heeft Europa verder nodig om totale isolatie van het niet-Amerikaanse Westen te vermijden. Beide geven het op dit moment een unieke hefboomwerking.

Uit een recente peiling die zojuist is gepubliceerd door de European Council on Foreign Relations, blijkt dat de meeste Europeanen vinden dat het continent "neutraal" moet blijven in het conflict tussen de VS en China. Hoewel ze Rusland als een tegenstander beschouwen, zien ze China niet in dezelfde termen.

Van de kant van China zou het een deel van de zachte macht kunnen terugwinnen die het heeft verloren door de Russische invasie van Oekraïne niet te veroordelen door proactieve samenwerking op een belangrijk mondiaal probleem, waardoor enig vertrouwen wordt gewekt over toekomstige mogelijkheden.

Hier, terwijl de oorlog in Oekraïne op weg is naar een patstelling op het slagveld die volgens velen eindigt in territoriale verdeeldheid zoals het Koreaanse schiereiland, zou China kunnen helpen vrede te bewerkstelligen door Rusland onder druk te zetten om in te stemmen met een akkoord wanneer het moment daar rijp voor is. Een dergelijk akkoord zou niet neerkomen op "verzoening" van de kant van het Westen, aangezien het duidelijk alles uit de kast heeft gehaald met een massale bewapening van Oekraïne om terug te dringen tegen de Russische agressie. Als belangrijke schuldeiser is schuldoplossing voor het Zuiden een ander gebied waarop China positieve actie zou kunnen ondernemen.

Censuur in alle grote AI-taalmodellen
Toen de discussie over de geopolitieke impact van generatieve AI ging, rees de vraag of China's censuurregime zijn grote taalmodellen om de werkelijkheid nauwkeurig weer te geven, zou verstoren. Er werd opgemerkt dat LLM's inderdaad de stempel van cultureel-politieke waarden zullen dragen, niet alleen in China, maar overal. Verschillende culturele zones met verschillende waarden zullen verschillende dingen censureren. Hoewel de Chinese staat elke kritiek op de partij zou kunnen censureren, is er in het Westen een soort cultureel gedreven "wakkere" censuur over gevoelige uitlatingen over ras en geslacht. In de islamitische wereld zal er censuur zijn over godslastering tegen de profeet. Elke "grote ruimte" zal afstemmen wat acceptabel is of niet in zijn LLM-algoritmen op basis van hun gevoeligheden.

De snelle versnelling van generatieve AI-capaciteiten heeft zelfs de technologen die het hebben gemaakt verrast. Een punt van zorg is dat te veel regelgeving in Europa innovatie zal doden. Aangezien generatieve AI een "fundamentele technologie" is die van invloed zal zijn op elk domein, van geneeskunde tot defensie tot schone technologie, zou achterblijven op het gebied van AI hetzelfde zijn als achterop raken over de hele linie.

Toch heeft AI regulering nodig, aangezien sommigen, niet in het minst de makers ervan, zich zorgen maken over een "uitstervingsgebeurtenis" veroorzaakt door nihilistische spelers die algemene schade aan de samenleving willen toebrengen. Dat kan afkomstig zijn van zelfprogrammering en replicatie van AI of van een sekte zoals de Aum Shinrikyo in Japan die in 1987 het metrosysteem van Tokio vergastte.

Een manier om dit op mondiaal niveau te doen, zou zijn om het equivalent voor AI vast te stellen van een Internationaal Atoomenergieagentschap dat tot doel heeft de proliferatie van kernwapens af te remmen. Het probleem met deze analogie is dat nucleaire technologie zeer kapitaalintensief is en complex om te bouwen. En het IAEA-systeem omvat ingrijpende regelmatige inspecties op identificeerbare locaties. Generatieve AI daarentegen is wijd verspreid en beschikbaar voor vrijwel iedereen met een laptop via open-source software.

Een meer haalbare directe weg zou zelfregulering door wetenschappers en technologen zijn, zoals gebeurde op de Asilomar-conferentie over recombinant DNA in 1975. Het stelde een drempel in van geen onomkeerbare interventie in de menselijke kiembaan waarboven ze niet mogen komen. In het geval van AI zou die drempel gericht zijn op programmering die mogelijk kan leiden tot een uitstervingsgebeurtenis. Onder die drempel zouden innovaties over het algemeen niet worden afgeremd. Ook hier is het probleem malafide spelers die nu klaar zijn om potentieel schadelijke technologie in te zetten, zelfs als er algemene goedkeuring is.

Overwegingen voor actie
Op basis van deze bespreking werden verschillende aanbevelingen ter overweging aangeboden:

Renoveer eerst het VN-systeem om een duurzamer machtsevenwicht te creëren binnen de huidige multilaterale instellingen om te voorkomen dat China uiteenvalt in "één wereld, twee systemen" en om het isolement van China te voorkomen.

Ten tweede, gezien de onhaalbaarheid van het opzetten van een IAEA-achtige organisatie die met succes een gedistribueerde technologie zou kunnen beheersen, is de plaats om te beginnen een Asilomar-achtige conferentie die de leidende AI-technologen in de VS, Europa en China bijeenbrengt om consensus te bereiken over een harde drempel. dat mag niet gekruist worden. Op basis daarvan zou een Global Technology Commission kunnen worden opgericht die de reikwijdte van de beperkte TTC uitbreidt om AI-ontwikkelingen over de hele wereld te volgen.

Ten derde moet Europa proberen op te treden als "moderator" van conflicten tussen de VS en China. Dit moet worden voorafgegaan door Europeanen die tot een consensus komen over wat "risicovermindering" versus "ontkoppeling" van China in praktische termen precies betekent. Deze zomer bereiden de Europese autoriteiten een strategiedocument voor als eerste stap in het uitstippelen van een gemeenschappelijke strategie onder haar diverse leden.

Ten slotte moet er een gezamenlijke inspanning worden geleverd om te pleiten voor de "gemeenschappelijke draden" van convergerende belangen die zich verzetten tegen de anti-internationalistische politieke achterban die nationalistische benaderingen promoten ten koste van anderen als de oplossing voor uitdagingen die alleen kunnen worden aangegaan door gemeenschappelijke wereldwijde actie.

Vrij naar Nathan Gardels, hoofdredacteur van Noema